پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP ماده‌ای است که پروتئین‌های خاصی برای لخته کردن خون دارد. این ماده که یکی از اصلی‌ترین اجزای خون محسوب می‌شود، همچنین حاوی پروتئین‌هایی است که از رشد سلولی پشتیبانی می‌کند. محققان با جداسازی پلاسما از خون و تغلیظ آن، PRP تولید می‌کنند.
تزریق پی آر پی می‌تواند رشد سلول‌های جدید و سالم را در بافت‌های آسیب‌دیده بدن تحریک می‌کند و باعث بهبودی می‌شود. درمان پی آر پی به‌طور قطعی اثبات نشده و حتی اداره غذا و داروی ایالات متحده هم آن را تایید نکرده است. با این حال، ورزشکاران معروفی از این تزریقات برای کمک به بهبود آسیب‌ها استفاده می‌کنند.
پی آر پی چه کاربردهایی دارد؟
محققان در حال آزمایش روی کاربردهای تزریق پی آر پی هستند. از جمله کاربردهای پی آر پی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تقویت مو
پزشکان برای تقویت رشد مو و جلوگیری از ریزش آن، پی آر پی را به سر تزریق می‌کنند. تزریق پی آر پی در درمان آلوپسی آندروژنیک، که به‌عنوان طاسی الگوی مردانه شناخته می‌شود، بسیار موثر است.
کاشت مو
پی آر پی را میتوان هنگام کاشت مو برای ناحیه دریافت‌کننده مو استفاده کرد. تزریق پی آر پی در این ناحیه باعث می‌شود زخم‌ها زودتر بهبود پیدا کنند . جای‌گیری گرافت‌ها سریع‌تر از حالت عادی انجام شود. همچنین در مواردی که کاشت مو ممکن است باعث ایجاد اسکار شود، پی آر پی مو می‌تواند تا حد زیادی جلوی این عارضه را بگیرد. از طرفی از پی آر پی برای بهبود سرعت رشد موهای کاشته‌شده هم استفاده می‌کنند.
ترمیم بافت ها
پزشکان از تزریق پی آر پی برای درمان مشکلات مزمن تاندون مانند آرنج تنیس‌بازان، تاندونیت آشیل در مچ پا، زانوی جهنده یا درد در تاندون کشکک زانو استفاده می‌کنند. تاندون‌های نوارهای بافتی سخت و ضخیمی هستندکه عضله را به استخوان متصل می‌کنند. آن‌ها معمولا بعد از آسیب‌دیدگی بهبود می‌یابند و پی آر پی به بهبود سریع‌ترشان کمک می‌کند.
جوانسازی پوست
پی آر پی می‌تواند بافت و انعطاف‌پذیری پوست را بهبود بخشد و آسیب‌های پوستی مانند جای زخم، جای جوش، چین‌وچروک‌ها و… را از بین ببرد. تزریق پی آر پی به پوست رشد سلول‌ها را تحریک کرده و از این طریق به جوانسازی آن کمک می‌کند.
کاهش التهابات پوستی
تزریق پی آر پی به پوست سر، التهابات پوستی را کاهش می‌دهد و از این طریق باعث کاهش ریزش مو و بهبود پوست سر و صورت می‌شود. علاوه بر این، پی آر پی می‌تواند به کاهش التهابات ماشی از آرتروز هم کمک کند.
یک مطالعه انجام‌شده در سال ۲۰۲۰، تاثیرات مثبت پی آر پی را در ترمیم زخم نشان می‌دهد. نتایج این مطالعه همچنین تاثیر مثبت PRP را روی مخاط بینی اثبات کرده است. طبق این نتایج، تزریق پی آر پی به مخاط بینی آسیب‌دیده می‌تواند اثرات ضدالتهابی و نرم‌کننده مخاط را به همراه داشته باشد. بنابراین این روش درمانی در حفظ فیزیولوژی بینی و عملکرد بهتر آن هم موثر است.
چه کسانی کاندید مناسب پی آر پی هستند؟
درمان پی آر پی برای انواع بیماری‌های اسکلتی-عضلانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. محدودیت‌های کمی برای تزریق پی آر پی وجود دارد. تمام افراد در هر سنی می‌توانند از این درمان بهره بگیرند. همچنین هیچ محدودیتی در مورد گروه‌های خونی وجود ندارد. هرکسی که دارای تعداد پلاکت مناسب باشد، کاندید مناسبی برای پی آر پی است.
در حالت کلی افرادی که سیگار نمی‌کشند، از سلامت عمومی برخوردارند و داروهای ضدالتهابی مصرف نمی‌کنند، کاندید مناسبی برای پی آر پی هستند. تمام این موارد قبل از انجام تزریق، توسط پزشک معاینه می‌شود.
چه کسانی نمیتوانند پی آر پی انجام دهند؟
در بعضی از موارد پی آر پی ممکن است نتیجه مطلوبی به همراه نداشته باشد و حتی مشکلات دیگری هم برای فرد به وجود آورد. سرطان یا بیماری متاستاتیک که در خون منتقل می‌شود، یکی از مواردی است که برای تزریق پی آر پی محدودیت ایجاد می‌کند.
تزریق پی آر پی در کسانی که پلاکت خونشان پایین است، اثربخشی بسیار کمی دارد. همچنین کسانی که مبتلا به عفونت خون هستند، نمیتوانند پی آر پی انجام دهند. تمام این موارد به‌وسیله آزمایش‌هایی توسط پزشک تعیین می‌شود.
توصیه هایی برای قبل از پی آر پی که باید بدانید
قبل از جلسه درمان پی آر پی باید به پزشک مراجعه کرده و به‌طور کامل درمورد انتظارات خود در طول درمان حرف بزنید. قبل از جلسه پی آر پی موارد زیر را حتما رعایت کنید:
- حداقل سه تا چهار روز قبل از تزریق پی آر پی، مصرف داروهای ضدالتهاب را قطع کنید.
- یک تا دو هفته قبل از عمل از مصرف ویتامین‌ها، مکمل‌ها و گیاهان رقیق‌کننده خون بپرهیزید.
- حداقل یک ماه قبل از عمل، تزریق استروئید را قطع کنید.
- روز عمل یک صبحانه کامل بخورید و مقدار زیادی آب بنوشید.
- اگر از استروئیدهای خوراکی استفاده می‌کنید، با مشورت پزشک و طی یک برنامه منظم آن را قطع کنید. چراکه قطع ناگهانی آن باعث بروز عوارض جانبی می‌شود.
مراحل انجام درمان با پی آر پی چگونه است؟
ابتدا یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی به مقدار لازم از شما خون می‌گیرد. بر اساس مجله پزشکی healthline، مقدار خون لازم برای تزریق به پوست سر، ۲۰ میلی‌لیتر است. خون دریافت‌شده درون سانتریفیوژ قرار می‌گیرد. چرخش سریع خون داخل دستگاه باعث جدا شدن اجزای آن می‌شود. روند جداسازی پلاسما حدود ۱۵ دقیق طول می‌کشد.
سپس یک تکنسین پلاسمای جداشده را پس از آماده‌سازی به ناحیه آسیب‌دیده تزریق می‌کند. تعیین محل دقیق تزریق توسط پزشک و با استفاده از تصویربرداری و سونوگرافی انجام می‌شود. کل روند درمان ممکن است یک ساعت طول بکشد.
چه مراقبت‌هایی بعد از انجام پی آر پی لازم است؟
استراحت و مراقبت بعد از پی آر پی بسیار توصیه می‌شود. چراکه استفاده محدود از ناحیه تزریق به جذب بهتر پی آر پی توسط بافت‌ها کمک می‌کند. مراقبت‌های زیر بعد از پی آر پی توصیه می‌شود:
- بدن خود را مرطوب نگه دارید و آب بسیار بنوشید.
- داروهای تجویزشده توسط پزشک را به‌طور منظم مصرف کنید.
- تا دو هفته بعد از عمل از مصرف داروهای ضدالتهاب خودداری کنید.
- سه تا چهار روز بعد از عمل، از داروهای رقیق‌کننده خون استفاده نکنید.
- ۷۲ ساعت بعد از عمل از کمپرس سرد یا گرم در محل تزریق استفاده نکنید.
- در روزهای اول بعد از عمل به حمام، استخر و سونا نروید.
- در هفته ابتدایی از نوشیدن الکل، کافئین و مصرف سیگار خودداری کنید.
- از روز سوم به بعد سه تا چهار بار در روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه از کمپرس سرد استفاده کنید.
آیا پی آر پی عوارض دارد؟
از آنجایی که PRP ماده‌ای است که مستقیما از بدن خود فرد گرفته می‌شود، معمولا عوارض جانبی خاصی به همراه ندارد. چراکه این امر خطرات مربوط به واکنش‌های آلرژیک را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. با این حال باز هم ممکن است شما بعد از انجام پی آر پی گرفتار عوارض آن شوید. بعضی از این عوارض کاملا رایج و طبیعی بوده و بعضی بسیار نادر هستند و در موارد خاص بروز پیدا می‌کنند.
عوارض متداول
درد در ناحیه تزریق یکی از عوارض متداول پی آر پی است که معمولا بعد از چند روز رفع می‌شود. خونریزی محل تزریق، کبودی و قرمزی پوست از دیگر عوارض متداول تزریق پی آر پی است. در تمام تزریق‌ها احتمال آسیب دیدن رگ‌های خونی وجود دارد. در این شرایط لخته خون ایجاد می‌شود که مانند هر لخته طبیعی دیگری درمان می‌شود.
عوارض نادر
اگر هنگام تزریق اقدامات بهداشتی انجام نشود، ممکن است پی آر پی صورت یا مو با عفونت همراه باشد. واکنش آلرژیک از دیگر عوارض نادر این روش درمانی است. آسیب‌های عصبی، آسیب‌های بافتی و کبودی‌های عمیق و غیرمعمولی از جمله عوارض نادر پی آر پی است که جلوگیری از آن‌ها تا حد زیادی به مهارت پزشک بستگی دارد.
تعداد جلسات پی آر پی و ماندگاری آن چقدر است؟
تعداد جلسات پی آر پی بعد از مشورت با پزشک و معاینه بر اساس شرایط شما و میزان آسیب‌های پوستی تعیین می‌شود. با این حال معمولا افراد به دو تا سه بار درمان با فاصله ۶ هفته از هم نیاز دارند. برای درمان آسیب‌های شدیدتر یا گرفتن نتیجه بهتر، گاهی ممکن است به پنج بار تزریق هم نیاز باشد.
نتیجه تزریق پی آر پی را می‌توانید بعد از سه تا چهار ماه از انجام تزریق مشاهده کنید. نتیجه این درمان معمولا تا یک سال ماندگار است. پس از این مدت می‌توانید با انجام دو بار تزریق سالانه نتیجه دلخواه خود را حفظ کنید.
مزایای درمان با پی آر پی چیست؟
بر اساس سایت آموزشی hss، پی آر پی روی بهبود عملکرد تاندون‌ها، رباط‌ها، عضلات و مفاصل آسیب‌دیده و همچنین کاهش درد در افرادی که دچار التهاب تاندون یا بیماری تاندینوز مزمن مانند آرنج تنیس‌بازان هستند، تاثیر چشمگیری دارد. از مهم‌ترین مزایای تزریق پی آر پی میتوان به این موضوع اشاره کرد که این روش نیاز به داروهای ضدالتهابی و بسیار قوی را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، از آنجایی که این ماده از بدن گرفته می‌شود، کاملا طبیعی بوده و باعث بروز واکنش‌های آلرژیک نمی‌شود.
بهترین کیت پی آر پی کدام است؟
کیت‌های با پایه ظرف و کیت‌های با پایه ژل دو نوع کیت مورد استفاده برای تهیه پی آر پی هستند. کیت‌ها به شما این امکان را می‌دهند که بتوانید چند برابر، غلظت‌های پلاکتی ایجاد کنید. از آنجایی که غلظت پلاکت برای تزریق در قسمت‌های مختلف بدن، متفاوت است، باید از کیت‌های مناسب استفاده کنید.
انتخاب کیت مناسب با توجه به کاربرد پی آر پی و متناسب با درمان انجام می‌شود. به‌عنوان مثال از کیت‌های پی آر پی لوله‌ای معمولا برای جوانسازی صورت و پی آر پی مو استفاده می‌شود. یا کیت‌های کیسه‌ای گزینه مناسب‌تری برای پی آر پی‌های درمانی محسوب می‌شوند. بنابراین انتخاب این کیت باید با مشورت پزشک و توسط او انجام شود.
هزینه پی آر پی چقدر است؟
هزینه پی آر پی مانند سایر عمل‌های زیبایی با توجه به عوامل مختلفی از جمله کلینیک درمانی، ناحیه تحت درمان، نوع و تعداد کیت‌های مصرفی و… تعیین می‌شود. طبیعی است که استفاده از کیت‌های باکیفیت و آماده‌سازی اصولی پی آر پی می‌تواند نتیجه مطلوب‌تری برایتان به وجود آورد. بنابراین میتوان گفت هزینه پی آر پی در کلینیک‌های معتبر تاثیر مستقیمی روی کیفیت آن دارد. در حالت کلی، هزینه این عمل برای هر جلسه از یک تا دو میلیون تومان متغیر خواهد بود.
آیا میتوان از پی آر پی همراه با سایر درمان‌ها استفاده کرد؟
از آنجایی که پی آر پی به رشد و تکثیر سلول‌ها کمک می‌کند، از این روش هم میتوان به تنهایی و هم همراه با سایر روش‌های درمانی استفاده کرد. به‌عنوان مثال بعد از لیزر جوانسازی صورت برای ترمیم سریع‌تر پوست می توانید تزریق پی آر پی انجام دهید. این روش درمانی همراه با مزوتراپی پوست و مو، لیفت با نخ و همچنین میکرونیدلینگ هم قابل انجام است.
یکی از پرکاربردترین استفاده‌های پی آر پی بعد از کاشت مو است. تزریق پی آر پی بعد از کاشت علاوه بر بهبود سریع‌تر پوست به رشد بهتر موهای کاشته‌شده و تقویت آن‌ها کمک می‌کند. البته با وجود اینکه ترکیب این دو روش بسیار موثر است، اما الزامی ندارد و شما با مشورت پزشک می‌توانید تزریق پی آر پی انجام دهید.
چرا کلینیک صدف انتخاب مناسبی برای پی آر پی است؟
کلینیک صدف از بهترین و معتبرترین کلینیک‌های مورد تایید وزارت بهداشت در زمینه فعالیت‌های تخصصی پوست و مو است. این کلینیک با بیش از ۱۰ سال سابقه کار در این زمینه، خدمات متنوعی برای درمان و بهبود پوست و موی شما ارائه می‌دهد. تیم پزشکی کلینیک صدف از مجرب‌ترین و برجسته‌ترین متخصصان کشور تشکیل شده است. این کلینیک با ارائه مشاوره‌های رایگان قبل و بعد از هر عمل توانسته است تاکنون رضایت بیش از ۹۸ درصد مشتریان خود را جلب کند.